ಫ್ಯಾಕ್ಟ್‌ಚೆಕ್‌: ಸರ್ಕಾರ ಹೊಸ 125 ಮತ್ತು 500 ರೂಪಾಯಿ ನಾಣ್ಯಗಳನ್ನು ಬಿಡುಗಡೆ ಮಾಡಿದೆ ಎಂದು ಸ್ಮರಣಾರ್ಥಕ ನಾಣ್ಯಗಳ ವಿಡಿಯೋ ಹಂಚಿಕೆ

ಭಾರತೀಯ ರೂಪಾಯಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದಂತೆ ಕೆಲವು ನಕಲಿ ಪೋಸ್ಟ್​ಗಳು ಸಾಮಾಜಿಕ ಮಾಧ್ಯಮದಲ್ಲಿ ವೈರಲ್ ಆಗುತ್ತಿವೆ. ಭಾರತ ಸರ್ಕಾರ ಹೊಸ ನಾಣ್ಯಗಳನ್ನು ಬಿಡುಗಡೆ ಮಾಡಿದೆ ಎಂಬ ಶೀರ್ಷಿಕೆಯೊಂದಿಗೆ ವಿಡಿಯೋವೊಂದನ್ನು ಸಾಮಾಜಿಕ ಮಾಧ್ಯಮದ ಬಳಕೆದಾರರು ತಮ್ಮ ಖಾತೆಗಳಲ್ಲಿ ಹಂಚಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ʼಹೊಸ ನಾಣ್ಯಗಳು ಬಂದಿವೆ. ಸರ್ಕಾರ 125 ಮತ್ತು 500 ರೂಪಾಯಿ ನಾಣ್ಯಗಳನ್ನು ಬಿಡುಗಡೆ ಮಾಡಿದೆ” ಎಂದು ಶೀರ್ಷಿಕೆಯೊಂದಿಗೆ ವಿಡಿಯೋವನ್ನು ಹಂಚಿಕೊಂಡಿದ್ದಾರೆ.

ಏಪ್ರಿಲ್‌, 03, 2025ರಂದು ಫೇಸ್‌ಬುಕ್‌ ಖಾತೆದಾರರೊಬ್ಬರು ʼ😯புதிய 125 ரூபாய் நாணயம்😯 New 125 rupee coin #factsintamil #amazingfacts #touchfacts #shortsʼ ಎಂದು ತಮಿಳಿನಲ್ಲಿ ಶೀರ್ಷಿಕೆಯನ್ನೀಡಿ ವಿಡಿಯೋವನ್ನು ಹಂಚಿಕೊಂಡಿದ್ದರು. ಶಿರ್ಷಿಕೆಯನ್ನು ಕನ್ನಡಕ್ಕೆ ಅನುವಾದಿಸಿದಾಗ ʼಹೊಸ 125 ರೂಪಾಯಿ ನಾಣ್ಯ, ಹೊಸ 125 ರೂಪಾಯಿ ನಾಣ್ಯ #factsintamilʼ ಎಂದು ಬರೆದಿರುವುದನ್ನು ನೋಡಬಹುದು

ವೈರಲ್‌ ಆದ ವಿಡಿಯೋವಿನ ಸ್ಕ್ರೀನ್‌ಶಾಟ್‌ನ್ನು ನೀವಿಲ್ಲಿ ನೋಡಬಹುದು. (Archive)

ಮಾರ್ಚ್‌ 10, 2025ರಂದು ಯೂಟ್ಯೂಬ್‌ ಖಾತೆದಾರರೊಬ್ಬರು ತಮ್ಮ ಖಾತೆಯಲ್ಲಿ ʼIndia new Colns 125 Rupees & 500 Rupees #125 #india #500 #Rupees #karma #yutubeshortsʼ ಎಂಬ ಶೀರ್ಷಿಕೆಯೊಂದಿಗೆ ವಿಡಿಯೋವನ್ನು ಹಂಚಿಕೊಂಡಿದ್ದಾರೆ. (Archive)

ಫ್ಯಾಕ್ಟ್‌ಚೆಕ್‌

ವೈರಲ್‌ ಆದ ಸುದ್ದಿ ಸಾಮಾಜಿಕ ಮಾಧ್ಯಮದ ಬಳಕೆದಾರರನ್ನು ತಪ್ಪುದಾರಿಗೆಳೆಯುವ ಕೆಲಸ ಮಾಡುತ್ತಿದೆ. ವಾಸ್ತವವಾಗಿ ಭಾರತೀಯ ರಿಸರ್ವ್ ಬ್ಯಾಂಕ್ ಅಥವಾ ಭಾರತ ಸರ್ಕಾರ ಅಂತಹ ಯಾವುದೇ ನಾಣ್ಯವನ್ನು ಬಿಡುಗಡೆ ಮಾಡಿಲ್ಲ. ವಿಡಿಯೋದಲ್ಲಿ ತೋರಿಸಿರುವ ಎರಡು ನಾಣ್ಯಗಳು ಸ್ಮರಣಾರ್ಥ ನಾಣ್ಯಗಳು ಎಂದು ತಿಳಿದುಬಂದಿದೆ.

ನಾವು ವೈರಲ್‌ ಆದ ಸುದ್ದಿಯ ಬಗ್ಗೆ ಸತ್ಯಾಂಶವನ್ನು ತಿಳಿಯಲು ಗೂಗಲ್‌ನಲ್ಲಿ ವೈರಲ್‌ ಆದ ಕೆಲವು ಪ್ರಮುಖ ಕೀಫ್ರೇಮ್‌ಗಳನ್ನು ಉಪಯೋಗಿಸಿ ಹುಡುಕಾಟ ನಡೆಸಿದೆವು, ಹುಡುಕಾಟಡದಲ್ಲಿ ನಮಗೆ ಯಾವುದೇ ಮಾಹಿತಿ ಲಭ್ಯವಾಗಿಲ್ಲ. ನಂತರ ನಾವು ವಿಡಿಯೋವನ್ನು ಸೂಕ್ಷ್ಮವಾಗಿ ಗಮನಿಸಿದೆವು. ಇದರಲ್ಲಿ, 125 ರೂಪಾಯಿ ನಾಣ್ಯದ ಹಿಂಭಾಗದಲ್ಲಿ ಅಂಬೇಡ್ಕರ್ ಅವರ ಫೋಟೋ ಮತ್ತು “ಬಿ.ಆರ್. ಅಂಬೇಡ್ಕರ್ ಅವರ 125 ನೇ ಜನ್ಮ ವಾರ್ಷಿಕೋತ್ಸವ” ಎಂದು ಬರೆಯಲಾಗಿದೆ. ಇದಲ್ಲದೆ, 500 ರೂಪಾಯಿ ನಾಣ್ಯದ ಹಿಂಭಾಗದಲ್ಲಿ “ಶ್ರೀ ಕೃಷ್ಣ ಚೈತನ್ಯ ಮಹಾಪ್ರಭು ವೃಂದಾವನ ನಾಣ್ಯಕ್ಕೆ ಬರುತ್ತಿದ್ದಾರೆ” ಎಂದು ಬರೆಯಲಾಗಿದೆ.

ಮತ್ತಷ್ಟು ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ಕಲೆಹಾಕಲು ನಾವು ಸುದ್ದಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಕೆಲವು ಪ್ರಮುಖ ಕೀವರ್ಡ್‌ಗಳನ್ನು ಉಪಯೋಗಿಸಿ ಹುಡುಕಾಟ ನಡೆಸಿದೆವು. ಹುಡುಕಾಟದಲ್ಲಿ ನಮಗೆ, ಪ್ರಧಾನ ಮಂತ್ರಿ ಅವರ ಅಧಿಕೃತ ವೆಬ್​ಸೈಟ್ ಪಿಎಂಇಂಡಿಯಾ ಡಿಸೆಂಬರ್ 6, 2015 ರಂದು ʼPM releases commemorative coins on Dr. B. R. Ambedkarʼ ಎಂಬ ಶೀರ್ಷಿಕೆಯೊಂದಿಗೆ ಒಂದು ಸುದ್ದಿಯನ್ನು ಪ್ರಕಟಿಸಿರುವುದನ್ನು ನಾವು ಕಂಡುಕೊಂಡೆವು. “ಡಾ. ಪಿ.ಆರ್. ಅಂಬೇಡ್ಕರ್ ಅವರ 125 ನೇ ಜನ್ಮ ದಿನಾಚರಣೆಯ ಅಂಗವಾಗಿ, ಪ್ರಧಾನಿ ನರೇಂದ್ರ ಮೋದಿ ಇಂದು ಎರಡು ಸ್ಮರಣಾರ್ಥ ನಾಣ್ಯಗಳನ್ನು ಬಿಡುಗಡೆ ಮಾಡಿದರು. ಈ ನಾಣ್ಯಗಳು 10 ರೂಪಾಯಿ ಮತ್ತು 125 ರೂಪಾಯಿ ಮೌಲ್ಯದವುಗಳಾಗಿವೆ” ಎಂದು ಇದರಲ್ಲಿ ಬರೆಯಲಾಗಿದೆ.

ಎರಡು ನಾಣ್ಯಗಳನ್ನು ಬಿಡುಗಡೆ ಮಾಡಿದ ಪ್ರಧಾನಿ ನರೇಂದ್ರ ಮೋದಿ ಅವರು ಅಂಬೇಡ್ಕರ್ ಅವರ ಸಾಧನೆಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಮಾತನಾಡಿದ ಅದೇ ದಿನಾಂಕದಂದು ಖಾಸಗಿ ವೆಬ್​ಸೈಟ್ ಕೂಡ ವರದಿ ಮಾಡಿರುವುದು ಸಿಕ್ಕಿದೆ. ಈ ನಾಣ್ಯವನ್ನು 2015 ರಲ್ಲಿ ಅಂಬೇಡ್ಕರ್ ಅವರ 125 ನೇ ಜನ್ಮ ದಿನಾಚರಣೆಯ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಬಿಡುಗಡೆ ಮಾಡಿದ ಸ್ಮರಣಾರ್ಥ ನಾಣ್ಯ ಎಂದು ಹೇಳಲಾಗಿದೆ.

ನಾವು ಮತ್ತಷ್ಟು ಮಾಹಿತಿಗಾಗಿ ಹುಡುಕಾಡಿದಾಗ ನಮಗೆ, ನವೆಂಬರ್ 25, 2016ರಂದು, ಪಿಐಬಿ ಒಂದು ಸುದ್ದಿ ಪ್ರಕಟಣೆಯನ್ನು ಬಿಡುಗಡೆ ಮಾಡಿತ್ತು. “ಶ್ರೀ ಕೃಷ್ಣ ಚೈತನ್ಯ ಮಹಾಪ್ರಭುಗಳು ವೃಂದಾವನಕ್ಕೆ ಬಂದ 500ನೇ ವಾರ್ಷಿಕೋತ್ಸವದ ಸ್ಮರಣಾರ್ಥವಾಗಿ, ಸಂಸ್ಕೃತಿ ಸಚಿವಾಲಯದ ಕಾರ್ಯದರ್ಶಿ ಶ್ರೀ ನರೇಂದ್ರ ಕುಮಾರ್ ಸಿನ್ಹಾ ಅವರು ಇಂದು 500 ರೂ. ಗಳ ಚಲಾವಣೆಯಲ್ಲಿಲ್ಲದ ಸ್ಮರಣಾರ್ಥ ನಾಣ್ಯ ಮತ್ತು 10 ರೂ. ಗಳ ಚಲಾವಣೆಯಲ್ಲಿರುವ ನಾಣ್ಯವನ್ನು ಬಿಡುಗಡೆ ಮಾಡಿದರು” ಎಂದು ಅದು ಹೇಳುತ್ತದೆ

ಈ ನಾಣ್ಯವು ಪ್ರಸ್ತುತ ಅಧಿಕೃತ ಸರ್ಕಾರಿ ವೆಬ್‌ಸೈಟ್, ಇಂಡಿಯಾ ಗವರ್ನ್ಮೆಂಟ್ ಟಂಕಸಾಲೆಯಲ್ಲಿ ಮಾರಾಟಕ್ಕೆ ಲಭ್ಯವಿದೆ ಎಂಬುದು ಗಮನಾರ್ಹ. ಅದೇ ರೀತಿ, ಕರುಣಾನಿಧಿ ಅವರ ಶತಮಾನೋತ್ಸವದ ಸ್ಮರಣಾರ್ಥ ಅವರ ಛಾಯಾಚಿತ್ರವನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ 100 ರೂಪಾಯಿಗಳ ಸ್ಮರಣಾರ್ಥ ನಾಣ್ಯವನ್ನು ಇತ್ತೀಚೆಗೆ ಬಿಡುಗಡೆ ಮಾಡಲಾಯಿತು. ಸರ್ಕಾರವು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ವಿವಿಧ ಸಂದರ್ಭಗಳಲ್ಲಿ ಇಂತಹ ಸ್ಮರಣಾರ್ಥ ನಾಣ್ಯಗಳನ್ನು ಬಿಡುಗಡೆ ಮಾಡುತ್ತದೆ ಎಂಬುದು ಗಮನಿಸಬೇಕಾದ ಸಂಗತಿ.

ಸ್ಮರಣಾರ್ಥ ನಾಣ್ಯ ಎಂದರೇನು?

2011ರ ನಾಣ್ಯ ಕಾಯ್ದೆಯ ಸೆಕ್ಷನ್‌2(ಬಿ) "ಸ್ಮರಣಾರ್ಥ ನಾಣ್ಯ"ವನ್ನು ಸರ್ಕಾರ ಅಥವಾ ಸರ್ಕಾರದಿಂದ ಅಧಿಕಾರ ಪಡೆದ ಯಾವುದೇ ಇತರ ಪ್ರಾಧಿಕಾರವು ಯಾವುದೇ ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಸಂದರ್ಭ ಅಥವಾ ಘಟನೆಯನ್ನು ಸ್ಮರಿಸಲು ಭಾರತೀಯ ಕರೆನ್ಸಿ ಅಥವಾ ನಾಣ್ಯಗಳ ಮೇಲೆ ಆ ಘಟನೆಯನ್ನು ಮುದ್ರಿಸುತ್ತಾರೆ. ಆದ್ದರಿಂದ, ಭಾರತ ಸರ್ಕಾರವು ಮಹಾನ್ ನಾಯಕರ ಜನ್ಮ ವಾರ್ಷಿಕೋತ್ಸವವನ್ನು ಸ್ಮರಿಸಲು ಅಥವಾ ಐತಿಹಾಸಿಕ ಮಹತ್ವವನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಯಾವುದೇ ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಘಟನೆಯನ್ನು (ದಂಡಿ ಮಾರ್ಚ್-ಕುಕಾ ಮೂವ್ಟ್ ಇತ್ಯಾದಿ) ಸ್ಮರಿಸಲು ಸ್ಮರಣಾರ್ಥ ನಾಣ್ಯಗಳನ್ನು ಬಿಡುಗಡೆ ಮಾಡುತ್ತದೆ. ಅಂತಹ ಎಲ್ಲಾ ವಿತರಣೆಗಳು ಸರ್ಕಾರವು ಅನುಮೋದಿಸಿದ ಮಾರ್ಗಸೂಚಿಗಳ ಪ್ರಕಾರ ನಡೆಯುತ್ತವೆ. ಸ್ಮರಣಾರ್ಥ ನಾಣ್ಯ ಎಂದರೆ ಯಾವುದೇ ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಘಟನೆ ಅಥವಾ ಬಿಡುಗಡೆಯಾದ ಸಂದರ್ಭಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದಂತೆ ವಿಶಿಷ್ಟ ವಿನ್ಯಾಸದೊಂದಿಗೆ ಬಿಡುಗಡೆ ಮಾಡಲಾದ ನಾಣ್ಯ. ಈ ವರ್ಗದ ಅನೇಕ ನಾಣ್ಯಗಳು ಸಂಗ್ರಹಕಾರರ ವಸ್ತುವಾಗಿ ಮಾತ್ರ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತವೆ, ಆದಾಗ್ಯೂ ಕೆಲವು ದೇಶಗಳು ನಿಯಮಿತ ಚಲಾವಣೆಗಾಗಿ ಸ್ಮರಣಾರ್ಥ ನಾಣ್ಯಗಳನ್ನು ಸಹ ಬಿಡುಗಡೆ ಮಾಡುತ್ತವೆ.

• ಈ ಹಿಂದೆ ತಮಿಳುನಾಡಿನ ತಂಜಾವೂರಿನ ಕಾವೇರಿ ನದಿಯ ದಕ್ಷಿಣ ದಂಡೆಯಲ್ಲಿರುವ ಶಿವನಿಗೆ ಅರ್ಪಿತವಾದ ಬೃಹದೀಶ್ವರ ದೇವಾಲಯದ ಸಾವಿರ ವರ್ಷಗಳನ್ನು ಆಚರಿಸಲು ಸರ್ಕಾರವು 2012 ರಲ್ಲಿ ಸ್ಮರಣಾರ್ಥವಾಗಿ 1000 ರೂಪಾಯಿ ನಾಣ್ಯವನ್ನು ಬಿಡುಗಡೆ ಮಾಡಿತು ಎಂದು ಟೈಮ್ಸ್ ಆಫ್ ಇಂಡಿಯಾ ವರದಿ ಮಾಡಿದೆ .
• 1857ರ ದಂಗೆಯ ನಾಯಕ ತತಿಯಾ ಟೋಪೆ ಅವರ ಹುತಾತ್ಮ ದಿನದಂದು 2016 ರಲ್ಲಿ ಆಗಿನ ಸಂಸ್ಕೃತಿ ಸಚಿವ ಮಹೇಶ್ ಶರ್ಮಾ ಅವರು 200 ರೂ. ನಾಣ್ಯವನ್ನು ಬಿಡುಗಡೆ ಮಾಡಿದರು .
• ಭಾರತ-ಚಾಣಕ್ಯ ನಿರ್ಮಾಣದ 150 ವರ್ಷಗಳನ್ನು ಆಚರಿಸಲು 2010 ರಲ್ಲಿ ಮೊದಲು 150 ರೂ. ನಾಣ್ಯವನ್ನು ಬಿಡುಗಡೆ ಮಾಡಲಾಯಿತು ಮತ್ತು 2011 ರಲ್ಲಿ ಪ್ರಣಬ್ ಮುಖರ್ಜಿ ಅವರು ಹಣಕಾಸು ಸಚಿವರಾಗಿ 150 ವರ್ಷಗಳ ಆದಾಯ ತೆರಿಗೆ ಸಂಗ್ರಹವನ್ನು ಸ್ಮರಿಸಲು ಮತ್ತು ನಂತರ ಮತ್ತೆ ಎರಡು ಬಾರಿ 150 ರೂ. ನಾಣ್ಯವನ್ನು ಬಿಡುಗಡೆ ಮಾಡಲಾಯಿತು.
• ಮಾಜಿ ಪ್ರಧಾನಿ ಅಟಲ್ ವಿಹಾರಿ ವಾಜಪೇಯಿ ಅವರ ಸ್ಮರಣಾರ್ಥ 2018 ರಲ್ಲಿ ಪ್ರಧಾನಿ ನರೇಂದ್ರ ಮೋದಿ ಅವರು 100 ರೂ. ನಾಣ್ಯವನ್ನು ಬಿಡುಗಡೆ ಮಾಡಿದರು . ಈ ನಾಣ್ಯವನ್ನು ಈ ಹಿಂದೆ 2010, 2011, 2014 ಮತ್ತು 2015 ರಲ್ಲಿ ಇತರ ಪ್ರಮುಖ ಸಂದರ್ಭಗಳಲ್ಲಿ ಬಿಡುಗಡೆ ಮಾಡಲಾಗಿದೆ.
• ಅಂಬೇಡ್ಕರ್ ಅವರ 125 ನೇ ಜನ್ಮ ದಿನಾಚರಣೆಯ ಸ್ಮರಣಾರ್ಥ 2015 ರಲ್ಲಿ ಪ್ರಧಾನಿ ನರೇಂದ್ರ ಮೋದಿ ಅವರು 125 ರೂ. ನಾಣ್ಯವನ್ನು ಬಿಡುಗಡೆ ಮಾಡಿದರು ಮತ್ತು ಪಿಸಿ ಮಹಾಲನೋಬಿಸ್ ಅವರ 125 ನೇ ಜನ್ಮ ದಿನಾಚರಣೆಯ ಸ್ಮರಣಾರ್ಥ 2018ರ ಜೂನ್ 29 ರಂದು ಉಪರಾಷ್ಟ್ರಪತಿ ಎಂ. ವೆಂಕಯ್ಯ ನಾಯ್ಡು ಅವರು 125 ರೂ. ನಾಣ್ಯವನ್ನು ಬಿಡುಗಡೆ ಮಾಡಿದರು.
• ಪೋರ್ಟ್ ಬ್ಲೇರ್‌ನಲ್ಲಿ ನೇತಾಜಿ ಸುಭಾಷ್ ಚಂದ್ರ ಬೋಸ್ ಅವರು ಮೊದಲ ಬಾರಿಗೆ ತ್ರಿವರ್ಣ ಧ್ವಜ ಹಾರಿಸಿದ 75 ನೇ ವಾರ್ಷಿಕೋತ್ಸವದ ಸ್ಮರಣಾರ್ಥ 75 ರೂ. ನಾಣ್ಯವನ್ನು ಬಿಡುಗಡೆ ಮಾಡುವುದಾಗಿ ಸರ್ಕಾರ ನವೆಂಬರ್ 13, 2018 ರಂದು ಘೋಷಿಸಿತ್ತು .

ಇದರಿಂದ ಸಾಭೀತಾಗಿದ್ದೇನೆಂದರೆ, ಸರ್ಕಾರ ಹೊಸ 125 ಮತ್ತು 500 ರೂಪಾಯಿ ನಾಣ್ಯಗಳನ್ನು ಬಿಡುಗಡೆ ಮಾಡಿದೆ ಎಂದು ಸಾಮಾಜಿಕ ಮಾಧ್ಯಮದಲ್ಲಿ ಹರಿದಾಡುತ್ತಿರುವ ಮಾಹಿತಿ ಸುಳ್ಳು ಮತ್ತು ಅವು ವಾಸ್ತವವಾಗಿ ಸ್ಮರಣಾರ್ಥ ನಾಣ್ಯಗಳು ಎಂದು ನಮ್ಮ ತನಿಖೆಯಿಂದ ತಿಳಿದುಬಂದಿದೆ.